ANG PINAKAMABISANG PARAAN NG PANANAKOP NG MGA ESPANYOL SA PILIPINAS

Maraming paraan ang ginamit ng mga Espanyol sa pananakop sa Pilipinas.Maraming nakitang kahinaan ang mga Espanyol sa mga katutubo at sinamantala nila ito.
May 600 na sundalong Espanyol lamang ang bumubuo sa hukbong sumakop sa Pilipinas,hindi kasama ang Mindanao at Sulu.Gayon pa man,nagawa nilang sakupin ang Pilipinas ng 333 taon.
Pagdating ng mga Espanyol,walang pagkakaisa ang mga Pilipino noon kahit na pinamumunuan ng kanilang datu o hari ang bawat katutubo.Wala silang pambansang institusyon tulad ng pamahalaan.Hiwa-hiwalay ang mga tribo at may sariling kalayan.Ang isang barangay ay ginagamit ng imga Espanyol sa pananakop sa ibang barangay .Ang mga Pilipino ay pinag-away-away nila.Isang halimbawa nito ay ang pagsama ng mga taga-Panay na mandirigma kay Martin de Goiti sa Labanan ng Bangkusay.
Wala ring pinuno na may malalakas na sandatahan di tulad ng mga pinunong Espanyol gaya nina Legazpi,Goiti at Salcedo.Meron mga espada,kanyon at iba pang armas ang mga Espanyol.Malakas din ang disiplina nila sa mga labanan at ito ay nakatulong.Maliban sa laban ni Lapu-lapu ay walang nagtagumpay na laban ng mga Pilipino sa mga Espanyol.
Humanga rin ang iba sa mga katutubo sa paraan ng pamumuhay,gawi,at kaugalian ng mga Espanyol na unang natutuhan ng mga pinuno.Naengganyo sila ditto at sumunod din sila.Dahil dito,mas madali silang napasunod ng mga Espanyol.
Ang pinaka mabisang paraan ng mga Espanyol sa pagpapasunod sa mga katutubo ay angpagpapalaganap ng Kristiyanismo.Marami kasi pagkakahawig an gang Kristiyanismo sa mga katutubong relihiyon.Ilan sa mga ito ay ang pananalig sa makapangyarihang diyos,paniniwala sa espiritu at sa kapangyarihan ng kapngyarihan ng mga namayapang ninuno.Dahil dito madaling niyakap ng mga katutubo ang Kristiyanismo,na nagging sanhi ng madali silang napasunod ng mga Espanyol.Dahil sa sumusunod ang mga katutubo sa mga Espanyol,hindi nagging mahirap para sa kanila na ipatupad ang kanilang mga patakaran at makuha ang kanilang layunin.Nagtagumpay sila at umabot nga ang pananakop nila ng 333 taon.Huli na ng maisip ng mga katutubo na nilinlang lamang sila at hindi na nila nabago anuman nabuo sa isip nila dahil sa mga Espanyol.Tuluyan nang naimpluwensiyahan ng mga Espanyol ang mga Pilipino bago na maging malaya sa kamay nila.

-malipay-

Isang Tribo/Grupo sa Pilipinas na nakaiwas sa panankop ng mga Espanyol

"I am an Igorot. Let me be treated as I deserve – with respect if I am good, with contempt if I am no good, irrespective of the name I carry. Let the term , Igorot, remain and the world will use it with the correct meaning attached to it." – Dulnuan Maraming taong naninirahan sa bulubunduking Cordillera ang patuloy na nagsasabing ipinagmamalaki nila ang kanilang pagiging Igorot; ngunit habang ipinagsisigawan nila ang kanilang pagkatao, may iba naman na may ayaw dito.ano nga ba ang dahilan kung bakit ipinagmamalaki ng mga Igorot ang tawag sa kanila? At ano naman ang dahilan kung bakit may iba na ayaw magapatawag ng ganitong pangalan? Ayon sa itinala ng mga Espanyol, ang terminong “Igorot,” “Ygolotes” o “Ygorrotes” ay ginamit noong una sa pagtukoy sa mga taong nakatira sa bundok ng Hilagang Luzon kasama na ang mga probinsiya ng Pangasinan, Ilocos Sur, Benguet, Bontoc, at Ifugao. Ang ibig sabihin nito ay “mountaineer” na nangangahulugang “tao galing sa bundok”. Noong ikalawang siglo, dahil sa hindi matagumpay na pananakop ng mga Espanyol sa Bulubunduking Cordillera para makapangalap ng ginto hindi isinama sa pagtawag ng termimong “Igorot” ang mga taong nakatira malapit sa Cordillera. Sa halip ay pinangalanan sila ayon sa lugar na kanilang tinitarahan. Inilarawan ng mga misyonaryong Espanyol ang mga Igorot bilang taong katatamtaman ang kulay ng balat, malakas, maliksi, matapang at matalino. Tinangka ng mga Espanyol na sakupin ang bulubunduking Cordillera at ikontrol ang mga minahan dito, ngunit dahil sa matatarik na daanan at sa paglaban ng mga Igorot, hindi nila ito nagawa. Sa loob ng tatlong siglo mg pananakop ng Espanyol sa Pilipinas, nakipaglaban ang mga Igorot at matagumpay na naiwasan ang pag control ng mga Espanyol sa kanila na nkatulong para sa pagpapanatili ng kanilang kultura at tradisyon hanggang nagayon hindi gaya ng ibang grupo ng Pilipino na nag iba ang tradisyon at kultura ng sakupin na sila ng Espanyol. Habang may mga misyonaryong Espanyol na nagsusulat ng mga mabubuting bagay tungkol sa mga Igorot, mayroon naming iba na kabaligtaran ang sinusulat lalo na noong hindi nagawang sakupin ng mga Espanyol ang bulubunduking Cordillera na natataglay ng mga gintong deposito. Sa Philippine exposition sa Madrid at USA, namangha sila sapagkat nalaman nilang ang mga Igorot ay pinaniniwalaang mga “savages,dog-eating, naked, tatooed”,at iba pa, kung ikukumpara sa iba pang 36 na grupo sa Pilipinas. Dahil sa mga negatibong pananaw sa mga Igorot, ang ibang tao sa Cordillera na nakatikim sa paninirang ito galing sa mga “low-landers” ang umayaw na sa pagtawag ng pangalang “Igorot” Sa kasagsagan ng Philippine Revolution, malaki ang ngagawang tulong ng mga igorot sa pakikipaglaban sa ating bayan. Gaya ng kanilang ginawa sa mga Espanyol, naiwasan din nila ang pananakop nga mga Amerikano. “Many desperate acts of courage and heroism have fallen under my observation on many fields of battle in many parts of the world. I have seen last-ditch stands and innumerable acts of personal heroism that defy description, but for sheer breath-taking and heart-stopping desperation, I have never known the equal of those Igorots. Gentlemen, when you tell that story, stand in tribute to those gallant Igorots.- During World War II, General Douglas MacArthur singled out the Igorots for their bravery and heroism in the defense of the Philippines.”

-bituon-

Paano nagkakapareho ang newly independent Bangsamoro Republic sa mga Muslim/Moro na nakipaglaban sa Spanish Colonization?

Noong ika-15 sintenaryo ang ating bansa ay nasakop ng mga Espanol tanging ang mga Moro lang ang hindi sumang-ayon sa pananakop ng mga Pilipino at sila lang ang hindi naging mga Kristiyano, nanatili pa rin silang Muslim. At dahil ito sa mga ginawa nila upang mapangalagaan ang kanilang kultura at relihiyon. Nang dahil sa takot na sila ay sugurin ng mga Espanol ay inunahan nila ang mga Espanol sa balak nilang pag-atake. Gamit ang mga Vinta pa punta sa mga coastal colonized towns ay niraid ng mga Moro ang ilang mga lugar na nasailalim na ng Espana. At dahil sa pang-riraid ng mga Moro ay napilitan ang mga Espanol na tanggapin ang katotohana na di nila kayang sakupin at gawing mga Kristyano ang mga Moro. Dahil kung magpapatuloy lang sila ay reresulta lang yun sa bankruptcy.
Dahil hindi nasakop at naimpluwensyahan ng mga Espanol ang mga Moro ay nagkaroon ng malaking pagkakaiba ang mga Muslim na Pilipino at mga Kristiyanong Pilipino. Nang dahil sa relihiyon ay nagkaroon ng mga pagkakaiba ng mga Pilipino at ang mga Muslim dito sa Pilipinas, hindi lang sa kultura at relihiyon kundi sa pananaw at pagiisip tungkol sa pag-unlad nang ating bansa. At nang dahil sa mga pagkakaibang ito ay hindi tayo nagkaisa ito ang naging dahilan kung bakit tayo ay madaling nasakop ng mga Espanol noon at ito rin ang dahilan kung bakit bulok ang paraan ng pamumuno ng current na administrasyon.
Sa mga nababasa ko sa internet ay halos lahat ay nagsasabi na kaya daw nais na ng mga Muslim na humiwalay na sa Pilipinas ay dahil sa hindi sila natutuwa sa pagiging Pilipino. Dahil ayon sa kanila kapag sinabing Pilipino ay tinutukoy lang nito ang mga Pilipinong tumanggap sa kultura, relihiyon, at pananakop ng mga Espanol noong unang panahon. Siguro ay nais nilang tamasain o maramdaman ang resulta ng pakikipaglaban ng kanilang mga ninunong Moro na isinalba ang kanilang at relihiyon. Hindi siguro nila matanggap na ang pakikipaglaban ng kanilang mga ninuno noon sa mga Espanol ay hindi nakaapekto sa lahat ng mga Pilipino sa Pilipinas noon.
Ipinapakita lang nito na ang pag-uugali ng mga Muslim sa Pilipinas noon at ngayon ay pareho lang, nais nilang manatiling puro ang kanilang kultura. Napag-alaman ko na merong isang Isalamic missionary na si Karim ul' Makhdum ang nagdala ng Islam sa Pilipinas at napaisip ako bakit tinanggap nila ang relihiyong Islam na dala din nang isang dayuhan bakit di nila tinanggap ang relihiyong Kristiyano mula sa mga Espanol? Sa palagay ko ay nais nilang maging matapat sa relihiyong una nilang tinanggap. Hindi lang pagigging tapat sa isang relihiyon ang kanilang ipinakita kundi pati rin ang pagiging matapang nang dahil sa di sila natakot na lumaban sa mga Espanol na moderno ang armas. Di tulad ng ibang Muslim na Pilipino na napilitang maging Kristiyano ng dahil sa takot na saktan o patayin sila ng mga Espanol. Marahil ay ganito din sila ngayon sila ay nananatiling matapang. Dahil nais nilang humiwalay sa Pilipinas. Ngunit sa tingin ko di natin kailangan ng katapangan upang humiwalay sa isang bansang bulok ang pamamalakad. Ang kailangan nila ay maging self-sufficient sila o independent. At dahil nakamit na nila ang dalawang bagay na iyon ay nararapat lang na humiwalay sila sa Pilipinas kung nais nilang magkaroon nang pagbabago pagdating sa pamamalakad ng bansa.

Reaksiyon ng mga Pilipino sa Pananakop ng mga Espanyol

Dahil sa pisikal at demograpikong kondisyon ng arkipelago nagtagumpay ang mga Espanyol na masakop ang mga naninirahan sa "coastal areas" sa Luzon at Visayas. Isa pa sa mga naging dahilan sa marupok na pundasyon sa paglaban ng mga Pilipino laban sa paglaganap ng kolonisasyon ay ang kakulangan ng pagkakaunawa ng mga katutubo sa tunay na motibo ng pagdating ng mga naturang dayuhan sa bansa. Nagkaroon ng epektibong kontrol ang mga Espanyol sa mga lugar kung saan naninirahan ang na kararaming tao. Samantala nanatiling malaya ang mga tao sa rural o sa mga mabundok na rehiyon sa Luzon hanggang sa kalagitnaan ng ika-labingwalong dekada.

• 3 "Response" ng mg Pilipino sa Pamamalakad ng mga Espanyol

A. Paglaban (Resistance)
Oposisyon ng mga "Moros"
1. Nang dumating si Magellan noong 1521, ang mga sultanates ng Sulu at Maguindanao ay nagpapalaganap ng kanilang impluwensiya sa hilagang bahagi sa baybay-dagat na lugar ng arkipelago kung saan naninirahan ang ibang mga katutubo.
2. Sa panahon ni Legaspi, ang malakas na pagtutol sa kanya ay nanggaling sa Manila kung saan ang namumuno ay isang prinsipeng Muslim, Rajah Soliman. Noong Mayo 23,1578, si goberbador-heneral Francisco de Sande matapos masakop ang sultanato ng Borneo ay ipinadala si Kapitan Esteban Roriguez de Figueroa para masakop ang isla ng Sulu at Maguindanao. Ito ang naging hudyat ng simula ng pananakop sa Mindanao. Subalit ang de Figueroa ay nagtagumpay na maipasailalim ang Sulu sa Espanya at ipinagkasundu na magbayad ng "tribute" sa Espanya. Subalit, nabigo siya na masakop ang Maguindanao dahil nagkulang siya sa probisyon at hindi nakapasok sa Rio Grande ng Mindanao. Nagpatuloy ang mga Maguindanaos at Joloans sa paglaban sa kolonisasyon hanggang sa ika-16 century.
3. Sultan Kudarat
Sa kasagsagan ng Digmaang Moro laban sa pamumuno ng mga Espanyol noong ika-labimpitong sentenaryo, si Kudarat, sultan ng Maguindanao ay matibay na tumayo sa lahat ng mga nakikipagalaban para sa kalayaan. Sa pagdating nga mga Espanyol, mayroong hidwaan sa pagitan ng sultan ng Sulu at Maguindanao. Ang kampanya ng mga kolonyalista laban sa kanila ay nagbunga sa kanilang pagkakasunduan at pagkakaisa kasabay nito ang pagdeklara ng "jihad" o "holy war" laban sa mga mananakop at mga Kristiyanong Indiyo. Isa sa mga pangunahing kinahantungan nito ay ang madalas na mga "raids" na isinagawa ng mga Moros sa mga Kristiyanong bahagi ng Bisayas. Si Kudarat ay ang naging pinuno sa pakikipaglaban at isang magaling na politiko na nagtagumapay na mapagkaisa ang mga Muslim upang labanan ang mga Espanyol sa pamamagitan ng pagpapangibabaw ng damdaming nasyonalismo at ang paghayag sa kanila sa totoong nangyayari sa kanilang bansa nang mga panahong iyon na maaaring maging hudyat ng pagbagsak ng kanilang kalayaan.
4. Kung hindi dahil sa padating ng mga Espanyol maaaring ang bansa ay napasailalim na sa impluwensya ng Islam.

B. Escape (Pagtakas)
1. Ang ibang mga tao ay naglipana papunta sa matataas na lugar upang matakasan o maiwasan ang impluwensiya ng mga Espanyol. Samantala naman ang iba ay sumunod dahil sa eksploytasyon at kawalan ng katarungan ng mga Espanyol.
2. Sa pagdaan ng panahon, lumaki ang bilang nga mga taong nanirahan sa mga bundok kung saan hindi sila napunta sa pamumuno ng mga Espanyol bagkus ay napanatili nila ang kanilang kultura.
3. Dahil sa mas malaki ang bilang ng mga nasakop kaysa sa mga nanatiling malaya, ang huling nabanggit ay tinatawag sa kasalukuyan na "cultural minority".

C. Acceptance (Pagtanggap)
1. Karamihan sa mga tao ay napasailalim sa pamumuno ng mga Espanyol kaysa sa mga nakatakas . Sila ang nakaranas sa malawakang pang-aabuso at korapsiyon ng mga kolonyalista. Nawalan sila ng kalayaan kahit sa anuman aspeto ng lipunan. Kahit pa man nagkaroon ng representasyon ang isang Pilipino sa isang posisyon ay nanatili pa rin ang masamang epekto sa mga tao dahil ang kanilang mga ipinatutupad na mga batas ay para lamang sa pansariling kapakanan ng mga Espanyol. Ang naturang malawakang eksploytasyon ay nakaapekto sa socio-ekonomiko, politikal, edukasyon, socio-kultural lalo na sa relihiyon.

-pinalabi-