Thursday, October 9, 2008

Tuesday, October 7, 2008

HILL 522


Ang Burol ng 522 o Hill 522, isang burol ay maglagay na malapit ang gitna ng bayan, ay ang dakong mabagsik ng pinag aagawan ng labanan sa pagitan ng mga puwersang kakampi at mga Hapones sa panahon ng World War Two. Ang pangulong simbahan ng ukol sa pangulong bayan ng mga arsodyosesis, na hanapin sa kanan sa kabila ng kabahayan ng munisipyo ng Palo, ay gamitin din para sa isang ospital para sa mga nasugatan ng puwersang Pilipino at Amerikano. Isang alaala na ngayon ng tumayo sa mga dalampasigan ng dako ng saan ni MacArthur at ang kaniyang hukbong lumunsad, ukol sa dako o pook ng talastas bilang ang Liwasang MacArthur.
Ang Hill 522 o Burol ng 522 ay kilala din sa tawag na Guihangdan Hill na mula sa salitang waray na “hangad” o pagtingin sa taas. Ang taas nang Guihangdan Hill ay (522 talampakang pataas). Matatagpuan ito sa entrada nang pinakaunang naging malayang poblasyon nang Palo. At noong 1944 ay binombahan ito upang masira ang mga garrison na gawa nang mga Hapon yunit na artilerya. Nakita din naming ang mga lungga o tunnel na gawa nang mga Hapon, noong una ay akala naming puwede naming mapasok ang mga tunnel ngunit ayon sa mga nakatira malapit sa Hill 522 ay puno daw yung mga tunnel nang basura at ahas =(, kaya di naming na kuhaan nang litrato yung loob nang tunnel. Meron ding isang monument sa Hill 522 na ginawa daw ni Mie Prefecture.

Ang Guihangdan Hill ay matatagpuan malapit sa ilog na ang tawag ay Bangon, kung saan ang La Purisima shrine ay itinayo. Ang shrine na ito ay itinayo noong 1887 ng mga Espanyol para mapaalis ang mga masasamang ispiritu na pinaniniwalaang nagdudulot ng mga aksidente and pagkamatay sa teritoryo. Ang Hill 522 ay nagbibigay ng magandang tanawin ng Leyte Gulf kasama ang parteng timog kanluran ng Leyte. Nakakapagbigay din ito ng mga taimtim na saglit para sa repleksyon ng mga grupong manaliksik.

Sunday, September 14, 2008

Sa isang grupo ng mga rebolusyonaryo ngayon, ano ang iyong maimumungkahing pagbabago sa ating lipunan?

Napakarami nang problemang kinakaharap nang ating bansa ngayon. At ang isa sa mga problemang ito ay ang pinaka-nangangailangan nang solusyon: ang tiwaling pamumuno nang ating mga opisyal sa gobyerno. Siguro ay medyo imposible ang aking solusyon sa sa problemang ito sa panahon ngayon, ngunit sa tingin ko ay ang tamang paraan upang mapaliit ang katiwalian sa ating bansa ay ang ipaalam sa kanila kung gaano kalaki ang epekto nang kanilang ginagawa sa ating mga sibilyan. Tulad nang ginawa nang ating pambansang bayaning si Dr. Jose Rizal sa pamamagitan nang pagsusulat ay nagawa niyang ipaabot sa mga Espanyol ang kanyang opinion sa kanilang pamumuno nagawa rin niyang bigyan nang "sense of nationhood" ang mga kapwa niya Pilipino. Nararapat lang na siguraduhing maaalis ang katiwalian sa ating gobyerno sapagkat ang mga walang kasalanan ang napaparusahan tulad nang mga jeepney drivers na sobrang pagod sa pagtatrabaho ngunit di parin sapat ang kanilang kinikita upang matustusan ang mga pangangailangan ng kanilang mga pamilya nang dahil sa labis na pagtaas nang presyo nang bilihin. Kung ating titingnan sa isang malawak na pananaw ang pagkakaroon ng mga pinunong sumusuporta sa baluktot na pamamalakad na magdudulot ng mas mataas na libel ng diskriminasyon at opresyon na maglulunsad ng isang mas matinding epekto kung ating susuriin ang lumalaganap na hindi pagkakapantay-pantay sa bawat aspetong bumubuo sa isang lipunan. Ang patuloy na paghahangad ng mga pinunong hindi nararapat sa kanyang posisyon ay mistulang isang pagsusumpa na mailagay ang ating kasarinlan at identidad sa rehas na maaring hindi mabuksan pa spagkat ito ay napapalibutan na ng isang masalimuot na paghahangad at pagtupad ng isang pansariling motibo lamang na magpaplubog sa kredibilidad ng pamunuan na mayroon tayo.

Karapat-dapat bang mamatay si Andres Bonifacio? Bakit?



Si Andres Bonifacio, ang dakilang tagapagtatag ng Katipunang nagbandila ng kasarinlan ng Pilipinas.Noong 1985 ay inihanda ni Bonifacio ang Katipunan sa pangyayaring magluwal ng pagkagulo. Nagpagawa siya ng mga gulok upang magamit sa paghihimagsik. Ang ilan sa mga Katipunero ay nag-umit naman ng mga rebolber sa bodegang ginagamit na lalagyan ng baril. Sa ganito'y nakalikom sila ng mga sandata upang mapantayan ang mga Espanyol. Mula ng itatag niya ng Katipunan hanggang sa sumiklab ang himagsikan ay si Bonifacio ang tunay na Supremo at kaluluwa ng kilusang may layong hanguin ang bayan sa kaalipinan. Utang sa kanya ang pagkakaroon ng himagsikan na sa kasaysayan ng Pilipinas ay siyang pinakamakulay at pinakamahalaga. Kung ating sisipiin ang bawat pangyayari ng mga sa rebolusyon mapapansin natin na bago pa man mapatay si Bonifacio ay may hidwaan na sila ni Aguinaldo sapagkat si Bonifacio ay napapabilang siya sa lipon ng Magdiwang at si Aguinaldo naman ay sa Magdalo. Nang si Aguinaldo ang mahirang na pangulo siya ang nag-utos na ipapatay si Bonifacio dulot na rin ng pagsulsol ng kanyang mga kalupon sa Magdalo. At si Bonifacio nga ay pinatay. Pagkatapos, ipinagpatuloy ni Aguinaldo ang rebolusyon at pagkatapos, ay nakipagkasundo sa mga Espanyol naman uli sa mga Espanyol sa pamamagitan ng Kasunduan sa Biak-na-Bato na nagbunsod ng pagtakas ni Aguinaldo at ng kanyang mga tauhan kung saan sila ya kusang tatakas at ang Espanya ay magbabayad sa mga rebelde ng halagang P800,000, na hulugan. Subalit ang mga rebelde ay hindi sumuko sa mga Espanyol bagkus ay ipinagpatulo nila ng Himagsikan. Makikita natin na si Emilio Aguinaldo ay walang tiwala sa sarili, ipinagpalit niya sa pera ang kahalagahan ng ipinundar na pagod ni Bonifacio upang mailunsad ang Katipunan at magbunsod ng rebolusyon. Ang kamatayan ni Bonifacio kung ating titingnan ay walang kahalagahan ating mga Pilipino kung sa pang-ibabaw lamang na aspeto ang ating titingnan hindi katulad ng pagkamatay ni Jose Rizal kung saan ito ay nakaapekto ng malaki sa mga tao at nag-isip ng mas mabuting hakbang upang matigil ang opresyon at diskriminasyon sa ilalim ng pamumuno ng mga Espanyol. Subalit kung ating titingnan natin sa mas malalim na pananaw ang pagkamatay ni Bonifacio dapat nga tayong mas maghimagsik dahil ang taong naging utak sa paghihimagsik ay nawala na sapagkat maaari nating isipin ang maaaring mangyari kung siya man ay nanatiling buhay o talagang namatay ba. Kahit na kakarapot lamang ang pinag-aralan ni Bonifacio ay naisipan niya ang isang bagay na kahit si Rizal ay hindi magawa sapagkat ang kanyang pilit na itinataguyod ay ang pagiging soberanya ng Espanya sa pagtangkilik sa pag-asang may magagawa pa ang reporma para sa bayan. Ngunit wala pa ring nangyari subalit ito naman ay nagpamulat sa mga ilustrado sa realidad na dapat nilang malaman na nagbunsod naman din sa pagkabuo ng katipunan. Sa gayon ay may naitulong naman din ang mga naisulat nito para sa bayan. At kung siya man ay nabuhay pa ay maaaaring mas napaaga ang paglaya natin sa mga kolonyalista. Kung ating iisipin lamang ang kamatayan ni Bonifacio ay may kahalagahan at dapat na ipagdiwang tuwing ika-10 ng Mayo. Dapat ay tingnan natin ng mas malalim at ng mas malawak na pananaw ang kanyang mga nagawa para sa ating bayan. Kung ako man ay magpapasya para sa tadhana ng iba kagaya ng kay Andres Bonifacio, ako man ay tututol na siya ay hatulan ng ka kamatayan sapagkat hindi nararapat sa isang taong inosente at may magandang motibo para sa bayan ang dumanas ng pang-aalipusta mula sa kapwa niya kalahi bagkus ay dapat tayong makiisa sa kanyang hangarin na maipalaganap ang layunin ng Katipunan. Kung halimbawa, siya'y hindi namatay at nagkaisa silang dalawa ni Aguinaldo sa rebolusyon maaaring minsan lang tayong masasakop ng mga Espanyol at hindi na ng ibang mga kolonyalista. Ang ating kasarinlan ay hindi na muling pakikialaman ng mga banyagang bansa at siguro ang ating masalimuot na identidad ay mapapalitan ng isang kakaiba ngunit tunay na gawang Pilipino na may pagkakakilanlan sa buong mundo na walang kapareho ninumang kultura! Bakit hindi na lang hinayaan ni Aguinaldo na ipamalas ni Bonifacio ang kanyang hinahangad para sa bayan bagkus siya naman ang may tunay na adhikain na mapalaya ang bansa? Makikita natin mula sa repleksyon ng ating kasaysayan na ang pagkamatay ni Rizal at ni Bonifacio ay bunga ng kawalan ng hustisya sa isang lipunan, labis na opresyon, kawalan ng kridebilidad bilang isang bansang may kumakatawan sa isang pamunuan, diskriminasyon, at higit sa lahat ang mariing pagtatanggol ng pansariling kapakanan na makikita natin kay Aguinaldo na ipinagpalit ang pilipinas kapalit ng kanyang pagtakas.

-pinalabi-

Saturday, September 13, 2008

Jose Rizal: Sang-ayon O Tutol ba sa Rebolusyon?

"Jose Rizal's Life"




"Rizal's Execution"





Si Dr. Jose Rizal ay hindi sumuporta sa rebolusyon. Tutol siya sa rebolusyon. Hindi niya gusto na umagos ang dugo mapalaya lang ang mga Pilipino sa kamay ng mapang-aping Espanyol. Ang nais lamang niya ay pagbabago sa paraan ng pamamahala at pagtrato ng mga Espanyol sa mga Pilipino. Sumapi siya sa mga samahan ng mga propagandista.Kasama nina Marcelo H. del Pilar at Graciano Lopez-Jaena , pinamunuan nila ang Kilusang Propagandista na may layuning mabago ang kasamaan ng mga Espanyol sa pamamagitan ng mapayapang paraan.
Isinulat ni Jose Rizal ang Noli me Tangere at El Filibusterismo para maipahayag niya ang ninanais niyang reporma. Ang mga akda niyang ito ay nagpamulat sa mga Pilipino sa paninikil ng mga Espanyol. Sa Noli me Tangere,walang pakundangang inilantad ang kasamaang naghahari sa pamumuno ng mga Espanyol at sakit ng lipunan.Nais ni Rizal ng pagbabago sapamumuno at pagtrato ng mga Espanyol sa mga Pilipino. Sa El Filibusterismo naman,inilantad naman niya ang kabulukan ng pamahalaan noong panahon ng mga Espanyol. Nais ni Rizal ng pagbabago sa mga kasamaang iyon na nakita niyang nararanasan ng mga Pilipino.
Sa pamamagitan ng ipinaglalaban ni Jose Rizal at ng kanyang mga kasama na reporma, akala niya mapapalaya niya ang Pilipinas sa karahasan ng mga Espanyol. Nagkamali siya sa akala niya na mababago niya at ng kanyang mga kasama ang kalagayan ng Pilipinas sa pamamagitan ng mapayapang paraan. Hindi nagtagumpay ang paraan nila.Nabigo ang samahang makamit ang mga layunin nila. Ang mga layunin nilang pagkakaisa, katarungan, pagsulong ng edukasyon, agrikultura at reporma sa pamahalaan ay hindi nakamit. Imbes na magbago, lalong walang nangyari lalo pa at may mga kasamahan sa Espanya ng mga prayle sa Pilipinas na pumigil sa anumang panukalang pagbabagong iniharap ng mga Pilipino sa Batasan ng Spain.
Ngunit bagaman nabigo si Jose Rizal at ang mga kasama niya, naipamalas ng mga Pilipino ang pagmamahal sa bansa.Dahil rin sa Kabiguang iyon, naitatag ang Katipunan, ang kilusang naniwala na hindi makukuha sa mapayapang paraan ang kalayaan ng Pilipinas. Ang Katipunan ay gumamit ng dahas at armas para sa ipinaglalabang kalayaan.
-malipay-

Sunday, August 17, 2008

ANG PINAKAMABISANG PARAAN NG PANANAKOP NG MGA ESPANYOL SA PILIPINAS





Maraming paraan ang ginamit ng mga Espanyol sa pananakop sa Pilipinas.Maraming nakitang kahinaan ang mga Espanyol sa mga katutubo at sinamantala nila ito.
May 600 na sundalong Espanyol lamang ang bumubuo sa hukbong sumakop sa Pilipinas,hindi kasama ang Mindanao at Sulu.Gayon pa man,nagawa nilang sakupin ang Pilipinas ng 333 taon.
Pagdating ng mga Espanyol,walang pagkakaisa ang mga Pilipino noon kahit na pinamumunuan ng kanilang datu o hari ang bawat katutubo.Wala silang pambansang institusyon tulad ng pamahalaan.Hiwa-hiwalay ang mga tribo at may sariling kalayan.Ang isang barangay ay ginagamit ng imga Espanyol sa pananakop sa ibang barangay .Ang mga Pilipino ay pinag-away-away nila.Isang halimbawa nito ay ang pagsama ng mga taga-Panay na mandirigma kay Martin de Goiti sa Labanan ng Bangkusay.
Wala ring pinuno na may malalakas na sandatahan di tulad ng mga pinunong Espanyol gaya nina Legazpi,Goiti at Salcedo.Meron mga espada,kanyon at iba pang armas ang mga Espanyol.Malakas din ang disiplina nila sa mga labanan at ito ay nakatulong.Maliban sa laban ni Lapu-lapu ay walang nagtagumpay na laban ng mga Pilipino sa mga Espanyol.
Humanga rin ang iba sa mga katutubo sa paraan ng pamumuhay,gawi,at kaugalian ng mga Espanyol na unang natutuhan ng mga pinuno.Naengganyo sila ditto at sumunod din sila.Dahil dito,mas madali silang napasunod ng mga Espanyol.
Ang pinaka mabisang paraan ng mga Espanyol sa pagpapasunod sa mga katutubo ay angpagpapalaganap ng Kristiyanismo.Marami kasi pagkakahawig an gang Kristiyanismo sa mga katutubong relihiyon.Ilan sa mga ito ay ang pananalig sa makapangyarihang diyos,paniniwala sa espiritu at sa kapangyarihan ng kapngyarihan ng mga namayapang ninuno.Dahil dito madaling niyakap ng mga katutubo ang Kristiyanismo,na nagging sanhi ng madali silang napasunod ng mga Espanyol.Dahil sa sumusunod ang mga katutubo sa mga Espanyol,hindi nagging mahirap para sa kanila na ipatupad ang kanilang mga patakaran at makuha ang kanilang layunin.Nagtagumpay sila at umabot nga ang pananakop nila ng 333 taon.Huli na ng maisip ng mga katutubo na nilinlang lamang sila at hindi na nila nabago anuman nabuo sa isip nila dahil sa mga Espanyol.Tuluyan nang naimpluwensiyahan ng mga Espanyol ang mga Pilipino bago na maging malaya sa kamay nila.

-malipay-

Isang Tribo/Grupo sa Pilipinas na nakaiwas sa panankop ng mga Espanyol

"I am an Igorot. Let me be treated as I deserve – with respect if I am good, with contempt if I am no good, irrespective of the name I carry. Let the term , Igorot, remain and the world will use it with the correct meaning attached to it." – Dulnuan Maraming taong naninirahan sa bulubunduking Cordillera ang patuloy na nagsasabing ipinagmamalaki nila ang kanilang pagiging Igorot; ngunit habang ipinagsisigawan nila ang kanilang pagkatao, may iba naman na may ayaw dito.ano nga ba ang dahilan kung bakit ipinagmamalaki ng mga Igorot ang tawag sa kanila? At ano naman ang dahilan kung bakit may iba na ayaw magapatawag ng ganitong pangalan? Ayon sa itinala ng mga Espanyol, ang terminong “Igorot,” “Ygolotes” o “Ygorrotes” ay ginamit noong una sa pagtukoy sa mga taong nakatira sa bundok ng Hilagang Luzon kasama na ang mga probinsiya ng Pangasinan, Ilocos Sur, Benguet, Bontoc, at Ifugao. Ang ibig sabihin nito ay “mountaineer” na nangangahulugang “tao galing sa bundok”. Noong ikalawang siglo, dahil sa hindi matagumpay na pananakop ng mga Espanyol sa Bulubunduking Cordillera para makapangalap ng ginto hindi isinama sa pagtawag ng termimong “Igorot” ang mga taong nakatira malapit sa Cordillera. Sa halip ay pinangalanan sila ayon sa lugar na kanilang tinitarahan. Inilarawan ng mga misyonaryong Espanyol ang mga Igorot bilang taong katatamtaman ang kulay ng balat, malakas, maliksi, matapang at matalino. Tinangka ng mga Espanyol na sakupin ang bulubunduking Cordillera at ikontrol ang mga minahan dito, ngunit dahil sa matatarik na daanan at sa paglaban ng mga Igorot, hindi nila ito nagawa. Sa loob ng tatlong siglo mg pananakop ng Espanyol sa Pilipinas, nakipaglaban ang mga Igorot at matagumpay na naiwasan ang pag control ng mga Espanyol sa kanila na nkatulong para sa pagpapanatili ng kanilang kultura at tradisyon hanggang nagayon hindi gaya ng ibang grupo ng Pilipino na nag iba ang tradisyon at kultura ng sakupin na sila ng Espanyol. Habang may mga misyonaryong Espanyol na nagsusulat ng mga mabubuting bagay tungkol sa mga Igorot, mayroon naming iba na kabaligtaran ang sinusulat lalo na noong hindi nagawang sakupin ng mga Espanyol ang bulubunduking Cordillera na natataglay ng mga gintong deposito. Sa Philippine exposition sa Madrid at USA, namangha sila sapagkat nalaman nilang ang mga Igorot ay pinaniniwalaang mga “savages,dog-eating, naked, tatooed”,at iba pa, kung ikukumpara sa iba pang 36 na grupo sa Pilipinas. Dahil sa mga negatibong pananaw sa mga Igorot, ang ibang tao sa Cordillera na nakatikim sa paninirang ito galing sa mga “low-landers” ang umayaw na sa pagtawag ng pangalang “Igorot” Sa kasagsagan ng Philippine Revolution, malaki ang ngagawang tulong ng mga igorot sa pakikipaglaban sa ating bayan. Gaya ng kanilang ginawa sa mga Espanyol, naiwasan din nila ang pananakop nga mga Amerikano. “Many desperate acts of courage and heroism have fallen under my observation on many fields of battle in many parts of the world. I have seen last-ditch stands and innumerable acts of personal heroism that defy description, but for sheer breath-taking and heart-stopping desperation, I have never known the equal of those Igorots. Gentlemen, when you tell that story, stand in tribute to those gallant Igorots.- During World War II, General Douglas MacArthur singled out the Igorots for their bravery and heroism in the defense of the Philippines.”

-bituon-

Friday, August 15, 2008

Paano nagkakapareho ang newly independent Bangsamoro Republic sa mga Muslim/Moro na nakipaglaban sa Spanish Colonization?

Noong ika-15 sintenaryo ang ating bansa ay nasakop ng mga Espanol tanging ang mga Moro lang ang hindi sumang-ayon sa pananakop ng mga Pilipino at sila lang ang hindi naging mga Kristiyano, nanatili pa rin silang Muslim. At dahil ito sa mga ginawa nila upang mapangalagaan ang kanilang kultura at relihiyon. Nang dahil sa takot na sila ay sugurin ng mga Espanol ay inunahan nila ang mga Espanol sa balak nilang pag-atake. Gamit ang mga Vinta pa punta sa mga coastal colonized towns ay niraid ng mga Moro ang ilang mga lugar na nasailalim na ng Espana. At dahil sa pang-riraid ng mga Moro ay napilitan ang mga Espanol na tanggapin ang katotohana na di nila kayang sakupin at gawing mga Kristyano ang mga Moro. Dahil kung magpapatuloy lang sila ay reresulta lang yun sa bankruptcy.
Dahil hindi nasakop at naimpluwensyahan ng mga Espanol ang mga Moro ay nagkaroon ng malaking pagkakaiba ang mga Muslim na Pilipino at mga Kristiyanong Pilipino. Nang dahil sa relihiyon ay nagkaroon ng mga pagkakaiba ng mga Pilipino at ang mga Muslim dito sa Pilipinas, hindi lang sa kultura at relihiyon kundi sa pananaw at pagiisip tungkol sa pag-unlad nang ating bansa. At nang dahil sa mga pagkakaibang ito ay hindi tayo nagkaisa ito ang naging dahilan kung bakit tayo ay madaling nasakop ng mga Espanol noon at ito rin ang dahilan kung bakit bulok ang paraan ng pamumuno ng current na administrasyon.
Sa mga nababasa ko sa internet ay halos lahat ay nagsasabi na kaya daw nais na ng mga Muslim na humiwalay na sa Pilipinas ay dahil sa hindi sila natutuwa sa pagiging Pilipino. Dahil ayon sa kanila kapag sinabing Pilipino ay tinutukoy lang nito ang mga Pilipinong tumanggap sa kultura, relihiyon, at pananakop ng mga Espanol noong unang panahon. Siguro ay nais nilang tamasain o maramdaman ang resulta ng pakikipaglaban ng kanilang mga ninunong Moro na isinalba ang kanilang at relihiyon. Hindi siguro nila matanggap na ang pakikipaglaban ng kanilang mga ninuno noon sa mga Espanol ay hindi nakaapekto sa lahat ng mga Pilipino sa Pilipinas noon.
Ipinapakita lang nito na ang pag-uugali ng mga Muslim sa Pilipinas noon at ngayon ay pareho lang, nais nilang manatiling puro ang kanilang kultura. Napag-alaman ko na merong isang Isalamic missionary na si Karim ul' Makhdum ang nagdala ng Islam sa Pilipinas at napaisip ako bakit tinanggap nila ang relihiyong Islam na dala din nang isang dayuhan bakit di nila tinanggap ang relihiyong Kristiyano mula sa mga Espanol? Sa palagay ko ay nais nilang maging matapat sa relihiyong una nilang tinanggap. Hindi lang pagigging tapat sa isang relihiyon ang kanilang ipinakita kundi pati rin ang pagiging matapang nang dahil sa di sila natakot na lumaban sa mga Espanol na moderno ang armas. Di tulad ng ibang Muslim na Pilipino na napilitang maging Kristiyano ng dahil sa takot na saktan o patayin sila ng mga Espanol. Marahil ay ganito din sila ngayon sila ay nananatiling matapang. Dahil nais nilang humiwalay sa Pilipinas. Ngunit sa tingin ko di natin kailangan ng katapangan upang humiwalay sa isang bansang bulok ang pamamalakad. Ang kailangan nila ay maging self-sufficient sila o independent. At dahil nakamit na nila ang dalawang bagay na iyon ay nararapat lang na humiwalay sila sa Pilipinas kung nais nilang magkaroon nang pagbabago pagdating sa pamamalakad ng bansa.

Wednesday, August 13, 2008

Reaksiyon ng mga Pilipino sa Pananakop ng mga Espanyol








Dahil sa pisikal at demograpikong kondisyon ng arkipelago nagtagumpay ang mga Espanyol na masakop ang mga naninirahan sa "coastal areas" sa Luzon at Visayas. Isa pa sa mga naging dahilan sa marupok na pundasyon sa paglaban ng mga Pilipino laban sa paglaganap ng kolonisasyon ay ang kakulangan ng pagkakaunawa ng mga katutubo sa tunay na motibo ng pagdating ng mga naturang dayuhan sa bansa. Nagkaroon ng epektibong kontrol ang mga Espanyol sa mga lugar kung saan naninirahan ang na kararaming tao. Samantala nanatiling malaya ang mga tao sa rural o sa mga mabundok na rehiyon sa Luzon hanggang sa kalagitnaan ng ika-labingwalong dekada.
  • 3 "Response" ng mg Pilipino sa Pamamalakad ng mga Espanyol
A. Paglaban (Resistance)
Oposisyon ng mga "Moros"
1. Nang dumating si Magellan noong 1521, ang mga sultanates ng Sulu at Maguindanao ay nagpapalaganap ng kanilang impluwensiya sa hilagang bahagi sa baybay-dagat na lugar ng arkipelago kung saan naninirahan ang ibang mga katutubo.
2. Sa panahon ni Legaspi, ang malakas na pagtutol sa kanya ay nanggaling sa Manila kung saan ang namumuno ay isang prinsipeng Muslim, Rajah Soliman. Noong Mayo 23,1578, si goberbador-heneral Francisco de Sande matapos masakop ang sultanato ng Borneo ay ipinadala si Kapitan Esteban Roriguez de Figueroa para masakop ang isla ng Sulu at Maguindanao. Ito ang naging hudyat ng simula ng pananakop sa Mindanao. Subalit ang de Figueroa ay nagtagumpay na maipasailalim ang Sulu sa Espanya at ipinagkasundu na magbayad ng "tribute" sa Espanya. Subalit, nabigo siya na masakop ang Maguindanao dahil nagkulang siya sa probisyon at hindi nakapasok sa Rio Grande ng Mindanao. Nagpatuloy ang mga Maguindanaos at Joloans sa paglaban sa kolonisasyon hanggang sa ika-16 century.
3. Sultan Kudarat
Sa kasagsagan ng Digmaang Moro laban sa pamumuno ng mga Espanyol noong ika-labimpitong sentenaryo, si Kudarat, sultan ng Maguindanao ay matibay na tumayo sa lahat ng mga nakikipagalaban para sa kalayaan. Sa pagdating nga mga Espanyol, mayroong hidwaan sa pagitan ng sultan ng Sulu at Maguindanao. Ang kampanya ng mga kolonyalista laban sa kanila ay nagbunga sa kanilang pagkakasunduan at pagkakaisa kasabay nito ang pagdeklara ng "jihad" o "holy war" laban sa mga mananakop at mga Kristiyanong Indiyo. Isa sa mga pangunahing kinahantungan nito ay ang madalas na mga "raids" na isinagawa ng mga Moros sa mga Kristiyanong bahagi ng Bisayas. Si Kudarat ay ang naging pinuno sa pakikipaglaban at isang magaling na politiko na nagtagumapay na mapagkaisa ang mga Muslim upang labanan ang mga Espanyol sa pamamagitan ng pagpapangibabaw ng damdaming nasyonalismo at ang paghayag sa kanila sa totoong nangyayari sa kanilang bansa nang mga panahong iyon na maaaring maging hudyat ng pagbagsak ng kanilang kalayaan.
4. Kung hindi dahil sa padating ng mga Espanyol maaaring ang bansa ay napasailalim na sa impluwensya ng Islam.

B. Escape (Pagtakas)
1. Ang ibang mga tao ay naglipana papunta sa matataas na lugar upang matakasan o maiwasan ang impluwensiya ng mga Espanyol. Samantala naman ang iba ay sumunod dahil sa eksploytasyon at kawalan ng katarungan ng mga Espanyol.
2. Sa pagdaan ng panahon, lumaki ang bilang nga mga taong nanirahan sa mga bundok kung saan hindi sila napunta sa pamumuno ng mga Espanyol bagkus ay napanatili nila ang kanilang kultura.
3. Dahil sa mas malaki ang bilang ng mga nasakop kaysa sa mga nanatiling malaya, ang huling nabanggit ay tinatawag sa kasalukuyan na "cultural minority".

C. Acceptance (Pagtanggap)
1. Karamihan sa mga tao ay napasailalim sa pamumuno ng mga Espanyol kaysa sa mga nakatakas . Sila ang nakaranas sa malawakang pang-aabuso at korapsiyon ng mga kolonyalista. Nawalan sila ng kalayaan kahit sa anuman aspeto ng lipunan. Kahit pa man nagkaroon ng representasyon ang isang Pilipino sa isang posisyon ay nanatili pa rin ang masamang epekto sa mga tao dahil ang kanilang mga ipinatutupad na mga batas ay para lamang sa pansariling kapakanan ng mga Espanyol. Ang naturang malawakang eksploytasyon ay nakaapekto sa socio-ekonomiko, politikal, edukasyon, socio-kultural lalo na sa relihiyon.

-pinalabi-







If the Spanish conquistadors had not come to our country the p











Tuesday, July 29, 2008

Bagobo Success Story

Actually this is the only article i got from the internet about a bagobo person who bacame popular in their tribe for his affiliation and his in-depth study about Bagobo tribe. But as I continuously surf in the internet I cannot find other articles describing this person. In fact, what is written in this article is that this person is stated to be photographer so that's why I publish this post. The article is this.!!!! Bagobo Life: A Photo Exhibit at the Davao MuseumGermelina A. Lacorte / MindaNews / 18 May 2003 DAVAO CITY – An exhibit of some two dozen vintage photographs featuring glimpses of Bagobo life as far back as a century ago has been opened at the Davao Museum by a Bagobo artist-photographer who is deep into the history of Mindanao's ethnic tribes. Datu Miguelito Bangkas, who studied photography in Japan and has launched exhibits and lectures about the tribe in different parts of the country, said the three-month exhibit---to end June 15---gives the public some perspective on the different experiences the Bagobos went through from the coming of the American colonizers a century ago, to the Japanese and the abaca boom in the 1930s and the tribe’s diaspora at present. Among those displayed at the Davao Museum is a vintage photograph of the first Bagobos who set foot on St. Louis, Missouri, USA in 1904. The picture, culled from the old postcard collection of American writer Jonathan Best, showed a group of Bagobos who were among the 1,100 Filipinos featured as "live anthropological display" of the Philippine village at the St. Louis World Exposition that year, organized to convince the American people on the need for the US colonial war against Filipinos. The sepia photograph showed a Bagobo house looming in the background. Bagobos had to carry the materials of their house all the way to the US and assembled them for the exhibit. Viewed from the backdrop of advanced technology, the Philippine village reportedly changed the opinions of Americans initially opposed to the US colonial war in the Philippines. Since it featured the Filipinos as a 'savage' race that needed to be 'civilized,' the exhibit convinced the average American of the necessity of colonial occupation and cast a long lasting bias against the Filipino as a people. "What you see of the Bagobos now are mere remnants of the past," Datu Bangkas said, explaining that Western influence had totally pervaded the Bagobos' way of life so that their own culture has been erased. "When the Americans came in about a century ago, the Bagobos were forced to assimilate through the subtle use of education. At first, the Bagobo resisted gestures to entice them to schools but later on, colonizers were able to recruit even Bagobos to teach The exhibit features a sepia 1930 portrait picture of Laidan Bagobo, the first Bagobo licensed by the American colonial government to teach Bagobo natives. This was the height of the abaca boom in Davao, captured in another picture entitled "Bolante" which shows two Bagobos deep into their work with the spinning machine. Davao was known as “Little Tokyo” before the second world war because of the presence of a large number of Japanese working in abaca plantations in the area. A sepia photograph captured a memorable encounter between a group of Bagobos and the Japanese during the building of the Bagobo-Japanese road. The first Bagobos who set foot in St. Louis, Missouri, USA in 1904. Datu Bangkas said the Japanese found it easier to relate to the Bagobo's animistic belief, because it was similar to their own. A photo captioned Nit To, Bagobo word for ‘spirit,’ showed a collection of wooden sculptures carved after the shape of human faces, representing the spirit of each family member in each Bagobo house. Every time a family member gets sick, the Bagobo family would to talk to the spirit represented by the wood, not to the sick person. Close relationship between the Bagobos and the Japanese resulted to intermarriages captured in the 1930 photograph of a Japanese-Bagobo wedding. The photograph shows a Japanese groom flanked by the entire Bagobo family of the bride. After the war, the US Congress passed the Enemy Property Act allowing USAFFE (United States Air Force in the Far East) and Filipino guerillas to confiscate land owned by the Japanese. The confiscation reportedly affected some ancestral lands owned by the Bagobos, who were accused as Japanese 'dummies.' To air their grievance, the Bagobos went to see lawyer Pedro Quitain, who asked Congressman Salipida Pendatun to arrange a Malacanang meeting with President Manuel Roxas. Thus, the 1947 picture of Bagobo Chieftain Datu Masaglang with President Roxas. Datu Magsalang had asked the President to stop the law’s implementation but it was too late for Roxas to intervene because most of the ancestral lands of the Bagobos were already taken. Other interesting photographs include the 1900 US Governor's office, the seat of the US government which is now the engineering department of the University of Mindanao; a sepia 1936 portrait of Datu Betil, the brave Bagobo warrior killed by the Japanese for refusing to let them use his horse for the war; "The Dentist" shows a Bagobo mother, sharpening the teeth of her son with a bamboo reed (also from the collection of Jonathan Best), a 1910 picture entitled Payang Boloy, the house owned by a Bagobo Datu the size and design of which could no longer be found in Bagobo land; and the 1930 portrait of the artist's grandfather Datu Botow Bangkas, the first Bagobo Tagabawa to marry a Bagobo Guiangan that led to the peace pact among the two warring Bagobo groups. The marriage purportedly stopped the Nga Yow (tribal war) which had been going on between the Bagobo-Guiangan and the Bagobo-Tagabawa for some time. Some of the photographs displayed were culled from the collections outside of the country, including the "kabil" or Bagobo backpack, culled from the Smithsonian Institution Museum in Washington D.C. Datu Bangkas used to serve as acting chief of the cultural affairs section of the National Commission on Indigenous Peoples (NCIP). He had been doing photo exhibits on the tribal peoples of Mindanao at the Cultural Center of the Philippines and had been to folklife festival of the Smithsonian Institution in Washington DC and a cultural gathering at the New York Museum of Natural History Philippine Center.

-pinalabi-

Where Can We Find Them?


There are two major groups of Bagobo that could be distinguished until the present century. These two groups are distinguished from each other trough several cultural distinctions and by their geographical location.These two groups are called according to their geographical location. Most of them could be found near coastal and mountain areas so there are the Upland Bagobo and the Coastal Bagobo. These two are the two major Bagobo groups. The Upland Bagobo lives in the very mountainous region between the upper Pulangi and Davao rivers on Mindanao in the Philippines. The Coastal Bagobo once lived in the hills south and east of Mount Apo or Apo Sandawa.They moved to the west coast of Davao Gulf between Daliao and Digos. The coastal Bagobo were influenced by Christianity, plantations, and resettlement among Coastal Bisayans. Upland Bagobos’ primary livelihood comes from swidden farms. Their traditional subsistence is derived approximately 75 percent from swidden fields that yield rice, maize, sweet potatoes, and other crops. These swidden fields are made through burning of the field to clear it so that it can be planted. Twenty-five percent of their diet comes from hunting, fishing, and gathering. Now, Coastal Bagobo is not considered a separate group anymore. They now live with either the Upland Bagobo or with the Coastal Bisayans.It did not become a hindrance for some of the Bagobos to relate with the Bisayans because they lived with them and were influenced by these Bisayans that also lived in the coastal areas where they lived.

Survival Scheme of the Bagobo in the Current Society


It is evident that Bagobo tribe still exist today at present times but they have difficulty in dealing with the highly gobalized community at present especially that they live in isolated rural locations. In fact, they face various problems when it comes to the strengthening of their ways of living for the reason that they are slowly influenced by the culture in the urban society. Moreover, children are highly affected by these condition for the fact that according to the article I have read about the Bagobos, their place is being used for industrialized site for hydroelectric power project. The problem is concerning a more impact on the tribe’s system of beliefs has held nature in high respect. The waterfall has been a crucial part to their way of life, a springboard of their culture, religion and physical well-being. After all, it’s the waterfall that makes the surrounding land more fertile the whole year round, its mist protecting the area’s crops from drought. The people have also been known to observe their own system of communal farming. Promises are given to this particular tribe that they can get a permanent source of income if they continuously support in the proposed project for a new power site. The tribal leader of this certain group of people continue to shout for justice in this state. They wanted their land to be preserved for the future usage of the Bagobo children. For me, they can cope with the situation but it is not an assurance that they can do it readily for the reason that they wanted their land to preserved for the next generation. It should be clear from these observations that the restoration of a more democratic political system in the Philippines has not in itself significantly improved the human rights circumstances of indigenous Filipinos. Such improvement as has occurred instead reflects the organizational efforts and plain hard work of indigenous Filipinos and those who work on their behalf. On the other hand, the Philippine case is made unique both by the presence of good laws already on the books that in fact empower people (including indigenous people), and by the level of sophistication in government and public discussion about the significance of ancestraldomain rights of development and environmental issues. If there is good news as about the Philipplines, it is that the current political climate does appear more receptive to, or at least more tolerant of, those seeking to act on these relatively congenial circumstances to improve the human rights conditions of indigenous Filipinos. Yes, they can cope if they internalize with themselves that it is important for them to accept new social changes in their society and bring up theirselves into a more elevated way of living. Such changes will be needed to support their will to exist in the future times. But, they can still preserve their culture by selecting the sets of changes that can trigger into a balance way of life. Not totally, diminishing the motives of their culture.

-pinalabi-

Food!!!

Since the Bagobo's livelihood are metal crafts, basketry, agriculture, fishing... most of their food is obtained through their livelihood... their food includes, rice, camote (sweet potato), corn, banana, coconut, sago. They also eat meat such as deers, pigs, chicken, monkeys (monkey meat, are not preferred by the majority though), grasshoppers, crabs, eels, and fishes since most of their food is also acquired through hunting. The Bagobo usually has a garden where they get their vegetables, fruits and other greens. For the flavoring, they use salt (secured from the coast native and Chinese) and pepper (obtained out of the mashing of the fruit of a wild pepper known as the katombal. And I bet that they are very far from diseases such as UTI, diabetis and kidney stones since they are not used to food preservatives like us today. How lucky, hehehe...

-pawa-

Tribal Fashion ^_^



I have read that the Bagobos are very much concious when it comes to their clothes since they givemuch attention to their clothing.; in fact, they are considered the most colorful people of the Philippines, because of the ornaments found in their garments that is usually made out of processed hemp, it is colored and woven and is decorated with embroider, or design it with shells or beads. It is said that one of the reason why the Bagobos pays much attention to their clothing is because it enhances the person's character. Thus, distinction is seen in the certain types of clothing one wears, clothing depends on ones social rank and power
The men usually hold their hair with handkerchiefs that is decorated with beads and tassels. They often wear close fitting undershirt topped with a beaded of embroidered coat that usually have opening in the front. The trousers, made of hemp rarely reach the knee, is also decorated with a beaded or embroidered band on the base of each leg. They actually wear two belts, one isto hold its trousers and the other is to carry tools for fighting or working knives which every man usually does. Instead of pockets, men carries along with them a cloth bag still bordered and decorated with tassels and beads which is common in all of their clothing. Men also wears, ear adornment that is made of wood, the wealthy often wear ivory ear plugs made like huge collat buttons. It is so rare because it is manufactured from Borneo, and only the wealthy possess them. The Bagobo women wears a closely fitted jacket about the neck to the skirt, no portion of the upper part of the body is exposed. Like other garments, it is also has embrodered designs decorated with shells, metal disks or with beads. They wear narrow tube skirt made of hemp designed like a sack with both ends open. To hold their skirt, they place a beaded belt.
Women takes pleasure in loading their arms with ornaments of shell or brass and their forearms is covered with separate rings in different sizes. Back of the hair of women is well oiled and is combed straight to the back of the head, where it is tied in a knot. On the knotted hair is a wooden comb decorated with beads, the comb serves as the ornament on head of women. The women wear plugs on their ear lobes, made of wood, where it is inlaid with artistic designs, and are connected by strands of beads passing under the chin.
Both Men and women wear plaited or beaded ornaments that are saud to have magical properties. At a very young age, children are pierced in the ear lobes, where into the opening is a twisted banana or hemp leaf is placed. The leaf serves as a mechanism to continually enlarge the opening until ear plugs can be inserted. Thus, it is also part of the tradition of the bagobo, that when a boy or girl reaches the age of puberty, their teeth is usually blackened, this is actually done by putting the head against the person who will do the act, and grips a stick of wood between the child's teeth while each tooth is filed leaving only the stump, that's the time that what is left of the teeth is blackened. During the period of this process, the patient is not allowed to either drink water, cook, or eat anything sour, or even attend a funeral. If in case the patient break any of the above mentioned, it is said that his teeth will have a poor color or probably get sick. Thus, the blackening of teeth signifies that the patient is ready to enter the society as a young man or woman.
-pawa-

material and non-material things important to them


  • Bagobos were known because of their traditions in terms of weaponry and other metal arts. They are also noted for their skill in producing brass articles through the ancient lost-wax process and they also weave abacca cloths of earth tones and make baskets that are trimmed with beads, fibers and horse's hair.
  • They also have dances which make them unique from others.
    · Spanish missionaries and early ethnographers who studied them tended to identify the Bagobos as one group because they had common articles of material culture, such as dress and ornaments, tools, blades, and musical instruments.
    · The Bagobos believe in a supreme being who inhabits the sky world, as well as a deity who brings sickness and death to incestuous couples.
    · The Bagobo are among the most highly ornamented indigenous peoples, however, the Bagobo ornaments tend to exaggerate slightly.
    · The men are smiths and casters of copper and brass, crafting small metal bells to decorate their clothing, weapons, bracelets, and betel boxes.
    · Bagobo women are skilled weavers of reed baskets and hemp cloth. They also sew, embroider, appliqué and bead all the clothing of the family, and a few of them specialize in tie-dying the kerchiefs of warriors. Craftsmanship is important to them.
    · The "Divine man at the source of the waters" epitomizes goodness and purity as an artist, healer, lover and warrior. His gongs and antique jars signify his wealth, as do his fields of hemp and coconut groves. He possesses beads and gold necklaces, hair ornaments of dyed goat's hair and bird's down, finger-rings and leg bands of twisted wire hung with bells. His ear plugs of pure ivory gleam "like two big moons".
    · The Bagobo epic singer understood that an artist must be poised in quiet concentration, deriving inspiration from the colors of the Kawangkawang sky. Having set aside his finished leg lets, Tuwaang incises a ring, and then molds a kamahi chain or neckpiece, consisting of W-shaped pieces held together by a cord or string. The lozenge designs on the leg lets are like the eyes of the omen bird; their colors are like flowers of lightning, "buds of the stars." The neckpiece is like a singing housefly with colored wings. Bagobo myths also portray heroes as artists. Tuglay, who lived by a white lake, made kamahi necklaces from thin discs of gold, stamped and made brass finger rings.

-bituon-

How do they look?



The Bagobos have Malayan features. They have a light brown complexion, and their hair can be brown or brownish black that ranges from being wavy to curly kind of hair. Though their face is wide, the Bagobo's cheekbones are seldom prominent; they usually have a high forehead. Their lips can be described as full and bowed, with a rounded and well formed chin. Straight noses are unusual with the Bagobos, they mostly have a low root nose, with a broad ridge. The maximum height for men is said to be 164.8cm., and a minimum of 149.8cm.; while the women has a maximum height of 152.8cm., and a minimun if 141cm.
-pawa-

Their Influences.

The people of the Bagobo Tribe was said to be from the south and they were said to be the carriers of the Hindu culture here in the Philippines but still this Hindu Culture was mixed with the culture of the ethnic population those days. An example of an influence of the Hindu is our way of writing before which is the Alibata that is quite similar to sanskrit. And another Hindu influence is the epic Biag ni Lam-ang which is also quite similar to a Hindu story: Ramayana. And the Bagobos came from the south with other groups of people known today as the south also included other ethnicities like the Tagabawa, Jangan or Attaw. But the Spaniards and even the other ethnographers considered all this indigenous groups as one. Since they had similarities when it comes to clothes, tools, blades, and musical instruments.
The culture of the Bagobo Tribe was very much influencedby diffirent classes of people such as the neighboring tribe, Moros, Spaniards and Chinese since trading was very common to them during the old times. Thus, the Moros contributed so much when it comes to religion and social life that caused the Begobos to take in many new words and terms into their language from the Moros. But the kind of relationship the Moros and the Bagobos have were changed when the Spaniards settled in their area. There was a war between the Spaniards and Moros, wherein the Bagobo rulers were later persuaded by the Spandiards to join them, and that overthrown the Moros in power. Thus, Influence of Spaniards in religion was also embraced by some Bagobos.

What's in the name?

This information was actually from the internet. I’ll just be honest, I won’t be able to know anything about the Bagobos without the internet. So,I’m just gonna state the things I know about them. The first thing I know about them is about their name. The word Bagobo comes from the word “bago” which means new and “obo” which means growth. Maybe obo was changed to tubo which means grown in Waray-waray.